Blog

Causative (Ettirgen Çatı)

27 Ocak 2024
Yayınlayan: Earnado
Kategori: Genel

Causative ya da ettirgen çatı konusu, İngilizcede hem gündelik hem de akademik olarak sürekli kullanılan bir yapıdır. Bu yüzden de sınavlara yönelik, akademik ya da sosyal nedenlerden dolayı İngilizce öğrenen bireylerin, causatives konusunu bilmesi son derece önemlidir. Ettirgen çatı kavramı bir eylemin başkasına yaptırılmasını ifade eder.

Causative (Ettirgen Çatı) Nedir?

Yaptırmak, ettirmek, getirtmek, ödetmek gibi fiiller Türkçede sıklıkla kullanılır. Eylemin özne tarafından yapıldığını değil, yaptırıldığını ifade eden bu filler İngilizce de causative olarak adlandırılır. Geçişli ya da geçişsiz tüm fiillerde ettirgen yapı kullanılabilir.

Ettirgen Çatıda Kullanılan 4 Fiil

Causative konu anlatımı have, get, make ve let olmak üzere dört ana fiil üzerine temellenir. Bu fiillerin her biri farklı bir anlama geldiği için, dördünün de anlamlarıyla birlikte bilinmesi gerekir:

Have: Edilgen çatı olarak kullanılan have fiilinde, işi yapan kişi belli değildir. Burada daha çok yapılan iş ön plana çıkarılır. Yapı olarak subject + have + something ve done şeklinde kullanılır. Örnek – I had my hair cut / Ben saçımı kestirdim. Bu örnek cümle ele alındığı zaman, eylem olarak saçların kesildiği, ancak kesenin kim olduğunun bilinmediği görülür.
Make: Make fiili, edilgen çatı olarak kullanıldığında, “zorla yaptırma” anlamı taşır. Yani bu fiilin olduğu cümlelerde yapılan iş, zorlayarak veya mecbur ederek yapılır.
Örnek – The colonell made his army marsh in the snow / Albay ordusunu karda yürüttü. Bu örnekte de görüldüğü gibi, yaptırılan yürütme eyleminde bir zorlama ve zorunda bırakma anlamı bulunur.
Get: Have fiili ile make fiilinin ortasında yer alan get fiilinde de eylemin zorla yaptırılması söz konusudur. Ayrıca eylemin kime yaptırıldığı da bilinir. Ancak burada daha güçlü bir anlam ortaya çıkar.
Örnek – He always gets his daughter to clean the mess / Pisliği daima kızına temizletir.
Let: Diğer üç fiilden farklı olarak, birine bir işi yapması için izin vermeyi ya da vermemeyi ifade eder.
Örnek – My boss let me take a day off. / Patronum bir gün izinli olmama izin verdi.

İngilizce’de Causative (Ettirgen Çatı) Kullanımı ve Örnekleri

Ettirgen fiil konusunun daha iyi anlaşılabilmesi için, kullanımların örnekler üzerinden incelenmesi gerekir. İngilizcede ettirgen çatılı cümleler için doğrudan özel bir kalıp olmasa da ettirgen anlama sahip eylemlerle bu anlam sağlanır.

Have / Get + Something Kullanımı

Bu kalıpla cümle kurulurken nesneden sonra fiilin üçüncü hali kullanılır. İşin yaptırıldığı kişi belli değildir, yalnızca yapılan iş ön plana çıkarılır.
Örnek: We get our house painted. – Evimizi boyatırız.

Have + Someone Kullanımı

Kişilere vazifelerini yaptırmak için kullanılan have + someone kalıbında, isimden sonra fiilin birinci hali getirilir. Hem eylemi yaptıran hem de yapan kişi bellidir.
Örnek: The doctor will have his assistants prepare the files. – Doktor dosyaları asistanlarına hazırlattıracak

Make + Someone Kullanımı

Make + someone kalıbı, ısrar ve zorlama anlamlarını yaratırken tercih edilir. Burada da kişiden sonra fiillerin birinci hali kullanılır.
Örnek: He made me collect the garbage on the ground. – Bana yerdeki çöpleri toplattırdı.

Get + Someone + to Kullanımı

Bu kalıp inandırma veya kandırma amacı taşıyan durumlarda kullanılır. Bireylerin bir şeylere ikna edilmelerini veya kandırılmalarını ifade eden cümlelerde get + someone + to kalıbı kullanılır.
Örnek: I got my dad a new dress. – Babama yeni bir elbise aldırdım.

Let + Someone Kullanımı

Let + someone kalıbı, izin verme anlamına gelen cümleleri kurarken kullanılır.
Örnek: Your mother let you watch TV. – Annen televizyon izlemene izin verdi.

Dünya Dil ve Akademi İngilizce Kursları

Causative konusunu ve İngilizcenin diğer konularını daha iyi öğrenebilmek için Dünya Dil ve Akademi İngilizce kursları en iyi seçenektir. Kayseri’nin en iyi dil kursları arasında yer alan Dünya Dil ve Akademi sizlere 5 farklı ingilizce kursu ile hizmet vermektedir.

Dünya Dil ve Akademi web sitesini ziyaret ederek ingilizce kursu seçeneklerimizin içinden bireysel hedeflerinize yönelik bir kurs seçip hemen kayıt işlemlerini tamamlayabilirsiniz. Tüm kurslarımız hakkında detaylı bilgi almak için iletişim kanallarımız aracılığı ile bize ulaşın.